بایدن و تکرار گزاره‌های مشروط

به گزارش راهبرد معاصر؛ جوبایدن رئیس جمهور آمریکا در سخنرانی اخیر خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد تلاش کرد با تلفیقی از عناصر "ابهام"، "شرط" و "دوگانگی" در خصوص توافق هسته‌ای با ایران به اظهار نظر بپردازد. وی در بخشی از این سخنان تاکید کرد: " اگر ایران توافق اتمی را به صورت کامل اجرا کند، آمریکا نیز به توافق باز خواهد گشت. آمریکا با کشورهای عضو گروه معروف به ۱+۵  (اعضای دائم شورای امنیت به اضافه آلمان) همکاری می‌کند تا  بازگشت ایران به توافق اتمی، در امنیت کامل و از طریق دیپلماسی، میسر گردد."

آنچه در این سخنان بیش از هر زمان دیگری خودنمایی می کند، استفاده دوباره رئیس جمهور آمریکا از گزاره‌های مشروط است! بایدن بازگشت واشنگتن به برجام را مشروط به بازگشت ایران به این توافق می داند. قطعا بایدن خود نیز آگاه است که  آمریکا اکنون عضوی از توافق هسته ای محسوب نمی‌شود و ساختار 1+5 نیز از بین رفته و به چارچوبی به نام 1+4 تبدیل شده است. در این معادله، تنها بازیگری که خارج از دایره برجام مانده، امریکا است؛ کشوری که خود به صورت یکجانبه و غیرقانونی از توافق هسته‌ای خارج شده و اکنون نیز برای بازگشت به برجام باید به یک سلسله پیش‌شرط‌ها و قواعد حداقلی تن دهد. این همان حقیقتی است که دموکرات‌های کاخ سفید از ابتدای حضور بایدن در قدرت تا کنون تلاش کرده‌اند از آن فرار کنند. رئیس‌جمهور آمریکا در ژانویه سال 2021 میلادی، زمانی که در راس دولت قرار گرفت، درصدد بازگشت به توافقی بود که  در آن عملا تحریم‌های ضد ایرانی برداشته نشود و در مقابل، تهران  را وادار به انجام تعهدات خود در متن برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد باشد. برگزاری شش دور مذاکرات وین نشان داد که جمهوری اسلامی ایران تسلیم چنین توافق ذلیلانه‌ای نخواهد شد و احیای صوری یا ناقض برجام را نیز هرگز بر نمی‌تابد.

در هر حال، برگزاری مذاکرات وین 7 در آینده ای نزدیک، اثبات خواهد کرد که آیا سخنان بایدن در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، نشانه ای دال بر تکرار بازی مخرب و بازدارنده آمریکا در مذاکرات وین بوده یا نوعی زمینه سازی برای تغییر رفتار واشنگتن محسوب می شود؟ در این معادله، باید صرفا در انتظار رویکرد عملی مقامات غربی بر سر میز مذاکرات وین بود. این قاعده در خصوص تروئیکای اروپایی نیز صادق است. سه کشور آلمان، انگلیس و فرانسه طی روزهای اخیر از اشتیاق ویژه خود برای برگزاری دوباره مذاکرات وین و حل اختلافات موجود در پروسه احیای برجام خبر می‌دهند. با این حال جمهوری اسلامی ایران فراموش نکرده است که اروپاییان طی شش دور مذاکرات اخیر در پایتخت اتریش، نقش  متغیرهای وابسته به واشنگتن را ایفا کرده و کمترین اراده‌ای از خود در این خصوص بروز نداده‌اند. در چنین شرایطی قطعا نباید لفاظی‌های مالوف و مکرر مقامات غربی، منجر به تغییر نگاه استراتژیک و یا حتی محاسبات تاکتیکی ما در قبال دشمنان قسم‌خورده کشورمان شود.